پرورش کودک دو زبانه در ایران: راهکار ها، چالش‌ ها و مزایای آن برای رشد مغزی

Hits: 2

در دنیای امروز، پرورش کودک دو زبانه یک مزیت بزرگ به شمار می‌ آید، اما پرورش کودک دو زبانه در کشور هایی مانند ایران به علت تنوع قومیتی در بسیاری از استان ها کار آسانی است. برای مثال در استان های مثل کردستان کودکان طبیعتا دو زبانه پرورش می یابند و زوج زبانی فارسی- کردی را یاد می گیرند. یا در آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، زنجان کودکان ایرانی از بدو کودکی دو زبانه پرورش می یابند و  فارسی – ترکی(آذری) را یاد می گیرند. اما منظور ما از نگارش این مقاله پرورش کودک دو زبانه به معنای فارسی – انگلیسی در ایران است. این کار در ایران به دلایل مختلف چالش برانگیز است. در این مقاله، به بررسی راهکارهای موثر برای پرورش کودک دو زبانه و چالش‌ های موجود در ایران می‌ پردازیم، همچنین به مزایای رشد مغزی کودکان دو زبانه اشاره خواهیم کرد.

راهکارهای پرورش کودک دو زبانه

۱. ایجاد محیط غنی از زبان‌ ها

برای اینکه کودک شما به طور مؤثر زبان دوم را یاد بگیرد، نیاز است که او به طور مداوم در معرض زبان‌ های مختلف قرار گیرد. خواندن کتاب‌های دو زبانه و استفاده از محتواهای صوتی و تصویری به زبان انگلیسی می‌تواند این محیط را فراهم کند.

اگر شما جزو آندسته از پدر و مادرهایی هستید که زبان انگلیسی بلد نیستند، می‌ توانید از منابع آنلاین و اپلیکیشن‌ های آموزشی استفاده کنید که مخصوص کودکان طراحی شده‌ اند. این منابع می‌ توانند زبان انگلیسی را به روشی سرگرم‌کننده و جذاب آموزش دهند.

۲. تقسیم‌ بندی زمان برای استفاده از هر یک از زبان ها

روش دیگری که در پرورش کودک دو زبانه بسیار مؤثر است، تقسیم‌بندی زمان برای هر زبان است. برای مثال، ممکن است یک زبان را فقط در خانه و زبان دیگر را در محیط‌ های اجتماعی یا مدرسه استفاده کنید. این روش به کودک کمک می‌کند تا هر زبان را در محیط مناسب آن یاد بگیرد و در استفاده از آنها دچار سردرگمی نشود.اگر جزو والدینی هستید که یکی از شما (پدر یا مادر) می تواند به انگلیسی مکالمه کند ، زبان ها را بین پدر و مادر تقسیم کنید و والدی که می تواند انگلیسی صحبت کند همیشه با کودک به زبان انگلیسی صحبت کند.

۳. بازی‌محور کردن یادگیری

یادگیری زبان دوم برای کودکان باید لذت‌بخش باشد. بازی‌ های آموزشی و فلش کارت ها  که به کودکان در یادگیری زبان کمک می‌کنند، می‌ توانند فرآیند یادگیری را جذاب کنند. این کار به طور خاص در ایران می تواند باعث حفظ انگیزه کودک برای یادگیری شود چون    آموزش زبان انگلیسی در محیطی مثل ایران که زبان مردم انگلیسی نیست ممکن است خسته کننده باشد.

۴. تشویق و پاداش برای استفاده از هر دو زبان

تشویق کودک در استفاده از هر دو زبان می‌ تواند به تقویت یادگیری او کمک کند. وقتی کودک شما یک جمله به زبان انگلیسی می‌ گوید، برای او تشویق و پاداش در نظر بگیرید. این کار به او نشان می‌دهد که یادگیری زبان دوم برای شما اهمیت دارد.

۵. ایجاد محیط اجتماعی و تعاملات زبانی

کودکان باید در محیط‌ هایی باشند که به آنها این امکان را بدهد تا زبان دوم را در تعاملات اجتماعی یاد بگیرند. ثبت‌نام کودک در گروه‌های بازی دو زبانه یا حتی کلاس‌ های آنلاین می‌تواند به تقویت مهارت‌های زبانی او کمک کند.

چالش‌های پرورش کودک دو زبانه در ایران

در ایران، پرورش کودک دو زبانه با چالش‌ های خاص خود مواجه است. از آنجا که بسیاری از والدین در خانوادههای ایرانی به زبان انگلیسی تسلط ندارند، چالش‌های زیر به وجود می‌آید:

۱. کمبود منابع آموزشی مناسب

در ایران، اگرچه بسیاری از کودکان در مدارس، انگلیسی را یاد می‌  گیرند، اما منابع آموزشی متنوع و مناسب برای آموزش زبان انگلیسی در خانه محدود است. بیشتر والدین، به ویژه کسانی که خودشان زبان انگلیسی را به خوبی نمی‌ دانند، نمی‌ توانند در این زمینه به طور مستقیم به فرزندان خود کمک کنند. بنابراین، استفاده از منابع آنلاین و اپلیکیشن‌ های آموزشی می‌تواند این کمبود را جبران کند.

۲. عدم تعامل اجتماعی به زبان انگلیسی

کودکان در ایران معمولاً در معرض تعاملات اجتماعی به زبان انگلیسی قرار نمی‌ گیرند. در محیط‌ های شهری، فرصتی برای کودک جهت تعامل با دیگران به زبان انگلیسی وجود ندارد. والدین می‌ توانند این مشکل را با استفاده از کلاس‌های آنلاین یا گروه‌های بازی دو زبانه حل کنند.

۳. فشار برای تسلط بیشتر بر زبان فارسی

در بسیاری از خانواده‌های ایرانی، ممکن است به دلیل اهمیت زبان فارسی به عنوان زبان ملی، والدین تمایل داشته باشند که فرزندشان بیشتر بر زبان فارسی تسلط پیدا کند. این ممکن است باعث ایجاد تعارض در کودک برای یادگیری زبان انگلیسی شود. در چنین مواردی، والدین باید بر اهمیت یادگیری زبان دوم تأکید کنند و به کودک نشان دهند که زبان انگلیسی نه تنها یک مهارت است، بلکه فرصتی برای دسترسی به منابع جهانی است.

۴. مشکلات یادگیری زبان دوم در خانه

برای والدینی که زبان انگلیسی را به طور کامل نمی‌دانند، ممکن است سخت باشد که در خانه آموزش زبان انگلیسی را به درستی به فرزند خود منتقل کنند. در این موارد، استفاده از دوره‌های آموزشی آنلاین یا مربیان خصوصی زبان انگلیسی که برای کودکان طراحی شده‌اند، می‌تواند کمک کننده باشد.

مزایای دو زبانگی برای رشد مغزی کودک

۱. تقویت حافظه و تمرکز

کودکان دو زبانه به دلیل جابجایی مداوم بین زبان‌ ها، حافظه و تمرکز قوی‌ تری پیدا می‌کنند. آنها می‌گیرند که چگونه اطلاعات را در دو زبان مختلف ذخیره کنند، که این مهارت به حافظه کاری (working memory) آنها کمک می‌کند.

۲. افزایش قدرت حل مسئله

کودکان دو زبانه به دلیل استفاده از دو زبان، توانایی بهتری در حل مسائل دارند. این کودکان بیشتر از همسالان خود توانایی تفکر خلاقانه و حل مشکلات پیچیده را دارند، زیرا در دو زبان مختلف و از دو زاویه متفاوت می‌ توانند به موضوعات نگاه کنند.

۳. تأخیر در شروع بیماری‌های عصبی

افرادی که از کودکی دو زبان را یاد گرفتند، معمولاً دیرتر از سایرین به بیماری‌ هایی مانند آلزایمر مبتلا می‌ شوند. این امر به دلیل ایجاد «ذخیره شناختی» است که دو زبانگی در مغز ایجاد می‌کند.

۴. تقویت مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی

کودکان دو زبانه معمولاً از نظر اجتماعی انعطاف‌ پذیرتر هستند. آنها می‌توانند با افراد مختلف از فرهنگ‌ ها و زبان‌ های متفاوت ارتباط برقرار کنند. این مهارت‌ها به رشد اجتماعی و فرهنگی آن‌ها کمک می‌کند.

۵. تقویت مهارت‌های زبانی

کودکان دو زبانه معمولاً از نظر زبان‌ شناختی، بهتر از همسالان خود عمل می‌کنند. آنها قادرند به سرعت درک کنند که چگونه ساختارهای زبانی مختلف در دو زبان مختلف به کار می‌روند.

نتیجه‌ گیری

پرورش کودک دو زبانه در ایران می‌ تواند چالش‌ هایی داشته باشد، به ویژه برای والدینی که تسلط کافی به زبان انگلیسی ندارند. اما با استفاده از منابع آموزشی آنلاین، بازی‌ های آموزشی و کلاس‌ های دو زبانه، این چالش‌ ها قابل حل هستند. در نهایت، یادگیری زبان دوم نه تنها به تقویت مهارت‌ های زبانی کمک می‌ کند، بلکه تأثیرات مثبت زیادی بر رشد مغزی کودک نیز دارد.

منابع معتبر

1. Bialystok, E., & Craik, F. I. M. (2010). Cognitive and linguistic processing in the bilingual brain. Trends in Cognitive Sciences, 14(۴), ۲۱۴-۲۲۲

2. Peal, E., & Lambert, W. E. (1962). The relation of bilingualism to intelligence. Psychological Monographs, 76(۲۷), ۱-۲۳

3. De Bot, K., & Jaensch, C. (2015). Bilingualism and language processing. Oxford Handbook of Bilingualism, ۱۴۳-۱۶۲

4. Kroll, J. F., & Bialystok, E. (2013). Understanding the consequences of bilingualism for language processing and cognition. The Annual Review of Psychology, 64, ۲۱۳-۲۳۶

تماس با گروه زبان و ترجمه جلالی فر

اگر به دنبال یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان یا ترجمه متون تخصصی در زمینه‌ های مختلف هستید، گروه زبان و ترجمه جلالی فر آماده است تا خدمات خود را به شما ارائه دهد. برای مشاوره و اطلاعات بیشتر، می‌توانید از طریق ایمیل زیر با ما در ارتباط باشید:

📧 info@jalalifar.com

ما در گروه زبان و ترجمه جلالی فر، بهترین راهکارهای آموزشی و ترجمه را برای شما فراهم می‌کنیم.